Türkiye, Akdeniz iklim kuşağında olması nedeniyle ormanlık alanı bol ancak bir o kadar da orman yangını yüksek ülkeler arasındadır. Orman Genel Müdürlüğü verilerine göre Türkiye’de yılda ortalama 1100 orman yangını çıkmakta ve her yıl yaklaşık 23 bin hektar orman arazisi yanmaktadır.
Bununla beraber orman yangınlarının çok büyük oranda insan davranışları nedeniyle çıktığı bilinmektedir. Çeşitli kaynaklar göre orman yangınları %90 ile %98 oranında insan kaynaklı çıkmaktadır. Bu nedenle çevre, iklim ve ekonomik açıdan son derece önemli olan orman örtüsünü korumak için orman yangınlarını önlemek gereklidir.
Orman Yangını Nasıl Başlar?
Orman yangınları, yıldırım düşmesi, yanardağ patlaması veya yüksek sıcaklık gibi doğal sebeplerle çıkanlar haricinde çoğunlukla insan davranışlarından kaynaklanır. Orman yangınlarına neden olan en temel durumlar, ormanda kontrolsüz ateş yakma, sigara, tarımsal ateşler ve tarımsal ürünlerdir.
Ülkemizde orman yangınlarının % 97’si, yaz kuraklıklarının yaşandığı Haziran-Ekim ayları arasında görülmektedir. Ayrıca Türkiye’de görülen orman yangınlarının yaklaşık %90’ı gündüz saatlerinde çıkmaktadır. Bu veriler değerlendirildiğinde, ülkemizdeki orman yangınlarının nedenini, büyük ölçüde insanın oluşturduğu somut olarak görülür.
Orman Yangınlarını Önlemek İçin Neler Yapılabilir
Orman yangınları bireysel olarak söndürmenin imkansız olduğu dev çaplı yangınlardır. Bir orman yangını çıktığında, yangının ilk evreleri haricinde yapılabilecekler yangının yayılmasını önlemek ve çevredeki yerleşim yerlerini korumakla sınırlı kalır.
Bununla beraber bireysel olarak orman yangınlarını önleme ve yayılmasını yavaşlatma anlamında herkesin sorumluluğu vardır.
Orman Yangınlarını Önleme
Orman yangınlarına neden olmamak için dikkat etmemiz gereken temel davranışlar;
- Ormanda ateş yakmamak,
- Başta cam olmak üzere ormana çöp atmamak,
- Ormanda veya orman içinden geçen yollarda sigara vb. içmemek,
- Orman yakınındaki tarım alanlarında anız yakma işi yapmamak,
- Düşük voltajlı aydınlatma ekipmanları kullanmak,
- Makina ve aletleri soğutmaya dikkat ederek kullanmak,
gibi bazı konularda hassas davranarak orman yangını çıkmasına neden olmaktan kaçınabiliriz.
Kullandığınız alet ve makinaların yazın sıcak havalarda yanmayacak şekilde kullanmalısınız. Bakımı yapılmamış, soğutma sistemi çalışmayan, elektrik kontağı yapan cihazlar yanma riski taşırlar. Bu cihazlar nedeniyle orman yangını çıkma ihtimali de az değildir.
Orman Yangınlarının Yayılmasını Önleme
Bunlara ek olarak ormanlık bölgede yaşayanlar için orman yangınlarından korunma ve yangının yayılmasını önlemek de çok önemlidir.
Bazı temel önlemleri alarak en azından bulunduğunuz bölgenin yakınında çıkabilecek orman yangınından korunabilir belki de yangın büyümeden sönmesine yardımcı olabilirsiniz.
- Yaz döneminde ev veya bahçenin ormana yakın bölümlerinde kolay yanıcı malzemeler olmaması,
- Araziye geç yanan ağaç türleri dikilmesi,
- Arazi büyükse ağaçların aralıklı dikilmesi,
- Bahçenize sıçrayan yanan kozalaklara karşı yangın söndürme tüpü bulundurmak,
- Mümkünse ormana yakın alanlara yerden fıskiye sistemi kurmak,
- Evinize yakın alanlardaki kuru otları, yaprakları ve çam iğnelerini temizlemek,
Yaşam alanlarının yakınına ateşe daha dayanıklı kara servi, mavi servi, zakkum, akasya, ahlat, kuşburnu gibi ağaç türleri dikerek yangının yayılmasını yavaşlatabiliriz. Ayrıca mevcut ağaçların yere yakın ve kuru dallarını budayarak, yerlerdeki kuru ot, yaprak ve çalıları temizleyerek araziyi yangına daha dayanıklı hale getirebiliriz.
Bununla beraber yaşam alanı ile orman arasında asfalt veya çakıl alan bulunması da yangının yayılmasını veya evinize sıçramasını büyük ölçüde azaltabilir.
Büyük çaplı yangınlara karşı alınacak önlemler ve yapılacak söndürme çalışmaları ancak kamu kaynakları ile yapılabilir ancak bireysel olarak yukarıda saydığımız veya benzer başka önlemler alarak orman yangınları sırasında oluşacak can ve mal kaybını biraz olsun azaltmanız mümkün.
Bu içerik İsgnedir.com yazarı tarafından oluşturulmuştur. İsgnedir.com`un belirtmiş olduğu “İçerik Kullanım İzinleri”ne bağlı kalmak kaydıyla kullanabilirsiniz.